Familjen e kisha në plazhin e Durrësit me pushime. Meqënëse mua nuk më dhane leje, shkoja në plazh çdo të shtunë pasdite dhe kthehesha në punë të hënën në mëngjez.
Atë të hënë për të cilën po flasim, u zgjova që herët. Ishte ora 5 e mëngjezit. Të gjithë flinin. U vesha në heshtje dhe dola nga kabina. Qetësia shtrihej gjithandej. Vetëm disa pleq ishin duke bërë shëtitjen e mëngjezit bregut të detit.
U nisa më këmbë nga kabinat deri te stacioni i trenit të plazhit. Mu deshën rreth 20 minuta. Kur mbërrita aty, salla e pritjes ishte bosh. Shitësja e biletave akoma nuk kishte ardhur. I mërzitur dhe akoma pergjumësh u ula në pritje ne një nga bangat e sallës. Pas pak u dukën te porta e hyrjes së sallës tre veta. Sejcili mbante me vete nga një vegël muzikore. Nga bisedimet midis tyre merrej vesh se kishin qenë pjesëtarë të një orkestre që kishte qenë në një dasëm në një fshat afër Durrësit. Ai me i vjetri, rreth 65 vjeçar, i imët, i kërrusur, i thatë dhe gjithë rrudha, me sytë e kuq nga pagjumësia, u ul në një nga bangot e sallës dhe hapi mbajtësen e violinës. E nxorri atë nga këllëfi dhe mbasi e akordoi me dy-tre të prekme, filloi t’i bjerë një melodie orientale shumë të pëlqyshme.
Një nga shokët e tij i foli:
– Por nuk u mërzite gjithë natën duke i rënë violinës në dasëm?
– Mbrëmë i rashë për hatër të parave, tashti po i bie për kënaqësine time, tha violinisti dhe vazhdoi melodinë e tij të preferuar.
Të gjithë i kishim ngulur sytë te plaku i rrudhur dhe nuk vumë re se edhe klarinetisti kishte nxjerrë klarinetën nga mbajtësja e tij dhe u bashkua me të duke i mbajtur ison. Mbas pak u bashkua dhe mandolina, duke krijuar një ambient magjepës, një melodi të improvizuar që më tepër ngacmonte ndjenjat e brendëshme të orkestrantëve.
Ndërkaq, orkestrantë të tjerë, që kishin qenë në fshatra të tjera, hynë në sallë. Me të dëgjuar melodinë e sazeve, filluan dhe ata t’i ngacmonin veglat e tyre gjithnjë duke i bërë iso plakut me violinë. Ishte një pamje magjepse. Ishte një orkester e improvizuar nga ndjenjat e brendëshme të instrumentistave.
Në atë kohë biletashitësja hapi sportelin. Të gjithë, duke u munduar të mos e prishim këtë orkestrim të improvizuar, u vendosëm në rresht dhe pa bërë zë sejcili bleu biletën e vet. Ndërkohë treni po afrohej. Sejcili mbylli veglën e vet në këllëfin e tij dhe u rreshtuam anës shinave. Treni erdhi. Ishte mbushur plot. Vinte nga Vlora e largët.
Hypa në tren dhe gjeta vend, por nuk po i shihja sazexhijtë. U ngrita duke ja leshuar vendin një gruaje dhe duke kaluar nga vagoni në vagon kërkoja orkestrën që më kishte magjepsur.
Më në fund, në një vagon të mbushur plot, dëgjohej zëri i një klarinete. U afrohem duke shtyrë me bërryla sa majtas djathtas. Dikush u kishte liruar tre vende dhe ata ishin ulur dhe kishin filluar t’i binin veglave të tyre. Por me keqardhje vura re se magjia e stacionit të trenit ishte zhdukur.
Vagoni gumëzhinte nga njerëzit, fëmijet bënin zhurmë, muzika e tyre kishte humbur tashmë bukurinë e improvizimit dhe mezi arrinte të dëgjohej. Tashti ishte një melodi dasme e zakonshme e shoqëruar me fjalë të pakuptushme. Çdo gjë kishte ndryshuar.
Mbërrita të stacioni i Tiranës dhe u nisa për në punë. Me mbeti në kujtesë ai mëngjez i bukur me ata muzikantë të përkushtuar. Dhe që prej asaj kohe kanë kaluar tashmë rreth 25 vjet. Disa prej tyre, veçanërisht ai i klarinetës i ri në atë kohë po tashmë rreth të 50-tave, i shoh shpesh në Televizor me grupet e sazeve.
Robert Cipo
